ارسال مرسولات پستی یکی از مهم‌ترین روش‌های انتقال کالا و اسناد در دنیای امروز است. انتخاب ابعاد و وزن مناسب برای بسته‌بندی مرسولات نه‌تنها بر هزینه ارسال تأثیر می‌گذارد، بلکه بر امنیت و سرعت تحویل نیز اثرگذار است. در این مقاله، به بررسی انواع مرسولات پستی، محدودیت‌های ابعاد و وزن، و تفاوت‌های آن‌ها در سرویس‌های مختلف پستی می‌پردازیم.

انواع مختلف مرسولات پستی

مرسولات پستی بر اساس نوع، محتوا، وزن و ابعاد به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند:

  • نامه و کارت‌پستال: شامل اسناد کاغذی، نامه‌ها و کارت‌های تبریک با وزن کم (حداکثر ۲ کیلوگرم برای نامه و ۲۰ گرم برای کارت‌پستال).
  • بسته‌های کوچک: مناسب برای اقلامی مثل کتاب، لوازم الکترونیکی کوچک یا لباس با وزن تا ۵ کیلوگرم (برای کتاب و بروشور).
  • بسته‌های بزرگ: برای کالاهای سنگین‌تر مثل لوازم خانگی یا مبلمان کوچک با وزن تا ۳۰ کیلوگرم (قابل‌تفکیک) یا ۴۰ کیلوگرم (غیرقابل‌تفکیک).
  • مرسولات ویژه: شامل اقلام با ارزش بالا یا اسناد رسمی که نیاز به بسته‌بندی خاص و بیمه دارند.

محدودیت‌های ابعاد و وزن 

شرکت‌های پستی مانند شرکت ملی پست ایران، تیپاکس و سایر سرویس‌ها محدودیت‌های خاصی برای ابعاد و وزن مرسولات دارند:

  • شرکت ملی پست ایران:
    • ابعاد استاندارد: حداکثر طول ۶۰ سانتی‌متر، عرض ۴۵ سانتی‌متر، ارتفاع ۲۰ سانتی‌متر (مجموع طول+عرض+ارتفاع کمتر از ۱۲۰ سانتی‌متر و هیچ ضلعی بیش از ۱ متر).
    • وزن: حداکثر ۳۰ کیلوگرم برای مرسولات قابل‌تفکیک و ۴۰ کیلوگرم برای غیرقابل‌تفکیک. برای نامه‌ها تا ۲ کیلوگرم و برای کتاب یا بروشور تا ۵ کیلوگرم.
    • مرسولات غیراستاندارد (بزرگ‌تر از ابعاد ذکرشده) با هزینه اضافی (حدود ۲۵٪ بیشتر) پذیرفته می‌شوند.
  • تیپاکس:
    • ابعاد: حداکثر ۲ متر برای هر ضلع و مجموع ابعاد کمتر از ۳ متر.
    • وزن: تا ۱۰۰ کیلوگرم برای مرسولات سنگین، بسیار بالاتر از محدودیت‌های شرکت پست.
  • سایر شرکت‌ها (مثل یارباکس، دکاپست): بسته‌ها بر اساس ابعاد کوچک، متوسط، بزرگ و خیلی بزرگ دسته‌بندی می‌شوند و وزن مجاز تا ۵۰ کیلوگرم در برخی سرویس‌ها (مثل دکاپست) است.

تفاوت‌های ابعاد و وزن در سرویس‌های پستی

تفاوت‌های کلیدی در ابعاد و وزن مرسولات به نوع سرویس پستی (عادی، سفارشی، پیشتاز، ویژه) و شرکت ارائه‌دهنده بستگی دارد:

  1. وزن و تأثیر آن بر هزینه:
    • مرسولات سبک‌تر (تا ۲ کیلوگرم) مثل نامه‌ها و کارت‌پستال‌ها معمولاً با تعرفه‌های ارزان‌تر (مثل ۱۱۰۰ تومان درون‌استانی و ۱۸۰۰ تومان برون‌استانی برای تا ۱ کیلوگرم) ارسال می‌شوند.
    • بسته‌های سنگین‌تر (مثل ۵ تا ۳۰ کیلوگرم) هزینه بیشتری دارند و اگر وزن حجمی (طول × عرض × ارتفاع ÷ ۵۰۰۰) بیشتر از وزن واقعی باشد، هزینه بر اساس وزن حجمی محاسبه می‌شود.
  2. ابعاد و تأثیر بر بسته‌بندی:
    • کارتن‌های پستی استاندارد در سایزهای مختلف (از سایز ۱: ۱۰×۱۰×۱۵ سانتی‌متر تا سایز ۹: ۳۵×۴۵×۵۵ سانتی‌متر) تولید می‌شوند.
    • بسته‌های غیراستاندارد (مثل یخچال) نیاز به بسته‌بندی خاص و هزینه اضافی دارند.
    • انتخاب کارتن با ابعاد مناسب (کمی بزرگ‌تر از کالا با فضای محافظ مثل نایلون حباب‌دار) هزینه و ریسک آسیب را کاهش می‌دهد.
  3. سرعت و نوع سرویس:
    • پست عادی: مناسب برای مرسولات سبک و غیرفوری با هزینه کمتر، اما زمان تحویل طولانی‌تر.
    • پست پیشتاز: برای مرسولات تا ۳۰ کیلوگرم با تحویل ۱ تا ۲ روزه، مناسب برای اقلام فوری.
    • پست ویژه: تحویل یک‌روزه با امکان انتخاب زمان توزیع، اما گران‌تر.
    • تیپاکس و دکاپست برای بسته‌های سنگین‌تر و بزرگ‌تر (تا ۱۰۰ کیلوگرم در تیپاکس) مناسب‌ترند.

نکات مهم در انتخاب ابعاد و وزن 

  • بسته‌بندی مناسب: استفاده از کارتن‌های استاندارد (مثل سایز ۳: ۲۰×۲۰×۱۵ برای تی‌شرت یا سایز ۵: ۳۵×۲۵×۲۰ برای کفش) امنیت مرسوله را افزایش می‌دهد.
  • وزن حجمی: برای بسته‌های بزرگ با چگالی کم (مثل بالش)، وزن حجمی تعیین‌کننده هزینه است.
  • بیمه مرسولات: برای اقلام ارزشمند، بیمه اضافی توصیه می‌شود تا در صورت آسیب یا مفقودی غرامت دریافت کنید.
  • محاسبه آنلاین: از ابزارهایی مثل سایت‌های تیپاکس، پادروپین یا پستکس برای برآورد هزینه بر اساس وزن، ابعاد و مقصد استفاده کنید.

سخن پایانی

انتخاب ابعاد و وزن مناسب برای مرسولات پستی تأثیر مستقیمی بر هزینه، سرعت و امنیت ارسال دارد. مرسولات سبک و کوچک با پست عادی یا پیشتاز ارزان‌ترند، در حالی که بسته‌های بزرگ و سنگین نیاز به سرویس‌های تخصصی مثل تیپاکس یا دکاپست دارند. با توجه به نوع کالا، مقصد و فوریت، می‌توانید بهترین روش ارسال را انتخاب کنید.